Madde 318

2. Diğer noksanlıklar

Madde 318 - Evlât edinme esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakatsa, Cumhuriyet savcısı veya her ilgili evlâtlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir.

Noksanlıklar bu arada ortadan kalkmış veya sadece usule ilişkin olup ilişkinin kaldırılması evlâtlığın menfaatini ağır biçimde zedeleyecek olursa, bu yola gidilemez.

I-) Yargı Kararları:

1-) YİBK, T: 07.12.1955, E: 1955/11, K: 1955/24:

“… Medeni Kanunun 258 ve mâtufu olan 457 nci maddelerine istinaden evlâtlık mukavelesinin feshi ve evlâtlık rabıtasının ref’i hakkında açılan dâvanın rüyeti sırasında evlâtlık edinen şahsın ölümü halinde kanuni ve hukuki halefleri olan mirasçılarının dâvayı takip ve intaca salâhiyetleri bulunduğuna … karar verildi.”  (RG. 09.02.1956; S: 9229).

2-) Y. 2. HD, T: 01.07.2009, E: 2008/9407, K: 2009/12910:

“… Evlatlık ve altsoyu, evlat edinene kan hısımı gibi mirasçı olurlar. (TMK. md. 500/1)

Davacı, kendisini evlat edinen Mehmet’in kardeşi olan 05.07.2006 tarihinde vefat eden Hüseyin Hüsnü ile davalı Halil İbrahim arasındaki evlatlık bağının esasa ilişkin noksanlıklarla sakat olduğunu ileri sürerek bu ilişkinin kaldırılmasını istemiştir. Evlat edinme, esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biriyle sakatsa Cumhuriyet Savcısı veya her ilgili evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir. (TMK.md.318/1) İlgililerin evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilmesi için bu ilişkinin kaldırılmasında hukuki bir yararlarının bulunması şarttır. Davacı ile kendisini evlat edinmiş olan Mehmet arasındaki evlatlık ilişkisi Mehmet’in 09.01.1994 tarihinde ölümü ile sona ermiştir. Evlat edinen Mehmet’e daha sonra vefat eden kendi murislerinden intikal edecek miras hakkı bunun evlatlığına geçmez. Davacıyı evlat edinen Mehmet 1994’de, kardeşi Hüseyin Hüsnü ise 2006’da öldüğüne göre; Hüseyin Hüsnü ile davalı arasındaki evlatlık ilişkisinin kaldırılması durumunda davacı Mehmet’in evlatlığı olarak Hüseyin Hüsnü’ye mirasçı olamayacaktır. O halde davacının Hüseyin Hüsnü ile davalı arasındaki evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını istemekte hukuki bir yararı bulunmamaktadır. İsteğin hukuki yarar yokluğu nedeniyle reddi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir. …”

II-) Türk Kanunu Medenîsi:

Hükmün, Türk Kanunu Medenîsi’nde bir karşılığı bulunmamaktadır.

III-) Madde Gerekçesi:

Madde bazı değişikliklerle, İsviçre Medenî Kanununun 269 a maddesinden alınmıştır ve evlât edinme işleminin rızanın bulunmaması dışında kalan sebeplerle iptaline ilişkindir.

Birinci fıkra, evlât edinme işleminin esasa ilişkin noksanlıklardan biriyle sakatlanmış olması hâlinde, Cumhuriyet savcısı veya her ilgili tarafından evlâtlık işleminin kaldırılmasının istenebileceğini hükme bağlamaktadır.

İkinci fıkraya göre ise, noksanlıkların sonradan ortadan kalkmış olması hâlinde ilişkinin kaldırılması yolu tamamen kapatılmaktadır. Buna karşılık sadece usule ilişkin noksanlıklar devam etmekle birlikte bunlara dayanarak ilişkinin kaldırılması yoluna gitme, evlâtlığın menfaatini ağır biçimde zedelemeyecekse bu yola gidilebilinecektir.

IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu: