VII. Çocuk ile ana ve baba arasındaki hukukî işlemler
VII. Çocuk ile ana ve baba arasındaki hukukî işlemler
Madde 345 - Çocuk ile ana veya baba arasında ya da ana ve babanın menfaatine olarak çocuk ile üçüncü kişi arasında yapılacak bir hukukî işlemle çocuğun borç altına girebilmesi, bir kayyımın katılmasına ve hâkimin onayına bağlıdır.
I-) Yargı Kararları:
1-) Y. 8. HD, T: 28.10.2008, E: 2008/3631, K: 2008/5333:
“… Somut olayda, davacı taraf yazılı taksim anlaşmasına dayanmış, davalı taraf ise taksime katılan davalının yaşının küçük olması nedeniyle geçersiz olduğunu ileri sürmüştür. Davalı Sevda 05.01.1975 doğumlu olup; sözleşme tarihinde 18 yaşından küçüktür. TMK’nun 343. maddesine göre, velayet altındaki çocuğun fiili ehliyeti, vesayet altındaki kişinin ehliyeti gibidir. Aynı kanunun 345. maddesine göre ise, çocuğun borç altına girebileceği işlemlerin geçerliliği kayyımın katılmasına ve hâkimin onayına bağlıdır. Temyize konu davada her ne kadar yaşı küçük olan davalı adına annesi Selvinaz imza atmışsa da davalı borç altına girmiştir. Hâkim onayı olmadığından dayanak harici taksim sözleşmesi geçersizdir. …”
2-) Y. 2. HD, T: 21.06.2004, E: 2004/7135, K: 2004/8099:
“… Olayları açıklamak taraflara, hukuki nitelendirme hâkime aittir. Davacı 19.7.2003 doğumlu oğlu Kubilay’a tapuda satış işlemi yapacağından kendisinin oğluna vasi atanmasını istemiştir.
Çocuk ile ana veya baba arasında ya da ana ve babanın menfaatine olarak çocuk ile üçüncü kişi arasında yapılacak bir hukuki işlemle çocuğun borç altına girebilmesi, bir kayyımın katılmasına ve hâkimin onayına bağlıdır (TMK.m.345).
İsteğin kayyım tayini açısından değerlendirilip, tarafların delilleri sorulup sonucu uyarınca karar verilmesi gerekirken isteğin vasi tayini olarak kabul edilmesi isabetsizdir. …”
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
b) Çocukla ana ve baba arasında vâkı hukukî tasarruflar
Madde 271
Çocuk ile baba veya ana arasında yahut ana ve babanın nefine olarak çocuk ile üçüncü şahıs arasında yapılacak her hangi bir tasarrufta çocuk, borç iltizam etmiş olursa, bir kayyımın iştiraki ve hâkimin tasdiki lâzımdır.
III-) Madde Gerekçesi:
Madde 1984 tarihli Öntasarının 262 nci maddesinden alınmıştır. Yürürlükteki metinde yer alan “hususi vasi”nin kayyım olduğu açıklığa kavuşturulmuştur. Hüküm değişikliği yoktur.
Not: Türk Kanunu Medenîsi’nin 271. maddesinde “hususi vasi” ifadesine yer verilmiş değildir.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
2. Innerhalb der Gemeinschaft
Art. 306
1 Urteilsfähige Kinder, die unter elterlicher Sorge stehen, können mit Zustimmung der Eltern für die Gemeinschaft handeln, verpflichten damit aber nicht sich selbst, sondern die Eltern.
2 Haben die Eltern in einer Angelegenheit Interessen, die denen des Kindes widersprechen, so finden die Bestimmungen über die Vertretungsbeistandschaft Anwendung.
2-) CCS:
2. A l’égard de la famille
Art. 306
1 L’enfant soumis à l’autorité parentale peut, s’il est capable de discernement, agir pour la famille du consentement de ses père et mère; dans ce cas, il n’est pas tenu lui-même, mais il oblige ses père et mère.
2 Les dispositions sur la curatelle de représentation sont applicables lorsque, dans une affaire, les intérêts des père et mère s’opposent à ceux de l’enfant.
Not: TMK. m. 345, İMK. m. 306/f. 2’ye tekabül etmektedir. Ayrıca belirtmek gerekir ki, İMK. m. 306/f. 2, 19.12.2008 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2013 itibariyle değişikliğe uğramış ve hükme aynı kanuni düzenleme ile üçüncü bir fıkra eklenmiştir.