D. Devlet
D. Devlet
Madde 501 - Mirasçı bırakmaksızın ölen kimsenin mirası Devlete geçer.
I-) Yargı Kararları:
1-) YHGK, T: 11.05.2005, E: 2005/8-312, K: 2005/331:
“… kanunun açıkça izin verdiği ve düzenlediği ayrık durumlarda tapulu bir yerin veya tapuda kayıtlı bir payın koşulları oluştuğu takdirde kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yoluyla edinilmesi mümkün olabilir. Kanunun açıkça izin verdiği hallerden biri de TMK.nun 713/2. maddesindeki düzenlemelerdir. Anılan maddede, “aynı koşullar altında maliki tapu kütüğünden anlaşılmayan veya 20 yıl önce ölmüş ya da hakkında gaiplik kararı verilmiş bir kimse adına kayıtlı bulunan taşınmazın tamamının veya bölünmesinde sakınca olmayan bir parçasının zilyedi de o taşınmazın tamamı, bir parçası veya bir payı üzerindeki mülkiyet hakkının tapu kütüğüne tesciline karar verilmesini isteyebilir” denilmiştir.
Dava konusu payları kapsayan 565 parsel 01.03.1932 tarih ve 486 nolu tapu kaydına dayanılarak 1/4 payı F. adına tespit edilmiştir. Kadastro tutanağı ve dayanak tapu kayıtlarındaki bilgilere göre F. tapu kütüğünde “maliki tapu kütüğünden anlaşılamayan...” kişi olmayıp önceki bozma kararında da vurgulandığı üzere tanınan ve bilinen bir kişidir. Bu kişinin yapılan inceleme ve mirasçılık belgesine göre hiç mirasçı bırakmadığı belirlendiğine göre TMK.nun 501. maddesi uyarınca terekesi Hazineye intikal eder... Böyle bir yerin de TMK.nun 713/2. maddesi uyarınca kazanılması mümkün olmaz. Mahkemece, olay yanlış nitelendirilerek kayıt maliki F.’nın bilinmeyen bir kişi olduğu gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru değildir. Yukarıdan beri izah edilen gerekçeler karşısında davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulüne karar verilmesi doğru değildir... )
Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir. …
Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.”
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
D HAZİNE
Madde 448
(3678 sayılı ve 14.11.1990 tarihli Kanunun 11. maddesiyle değişik) 1 Mirasçı bırakmaksızın vefat eden kimsenin mirası Devlete intikal eder.
Not: Hüküm 3678 sayılı Kanunun getirdiği değişikliklerden önce şu şekilde idi:
“Mirasçı bırakmaksızın vefat eden kimsenin mirası, büyük babalar ve büyük anaların baba ve anaları ile erkek ve kız kardeşlerinin intifa hakları baki kalmak üzere, Devlete intikal eder.”
III-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 448 inci maddesini karşılamaktadır.
Maddenin kenar başlığı yürürlükteki 448 inci maddede “Hazine” şeklindedir. Bunun yerine maddede Devlet sözcüğüne yer verilmiş ve bunun anlamı daha iyi ifade edeceği düşünülmüştür.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
D. Gemeinwesen
Art. 466
Hinterlässt der Erblasser keine Erben, so fällt die Erbschaft an den Kanton, in dem der Erblasser den letzten Wohnsitz gehabt hat, oder an die Gemeinde, die von der Gesetzgebung dieses Kantons als berechtigt bezeichnet wird.
2-) CCS:
D. Canton et commune
Art. 466
A défaut d’héritiers, la succession est dévolue au canton du dernier domicile du défunt ou à la commune désignée par la législation de ce canton.
1 RG. 23.11.1990; S: 20704. Madde ile ilgili olarak, Hilâfetin İlgasına ve Osmanlı Hanedanının Türkiye Memaliki Haricine Çıkarılmasına Dair Olan 431 sayılı Kanunun 8 inci maddesi hakkında TBMM’nin 02.05.1949 tarihli ve 245 sayılı yorum kararı için bkz. RG. 07.05.1949; S: 7201.