I. Amaç ve nitelik
B. İrat senedi
I. Amaç ve nitelik
Madde 903 - İrat senedi, bir taşınmaz üzerinde taşınmaz yükü şeklinde kurulmuş bir alacak hakkı meydana getirir.
İrat senedinin güvencesini ancak tarım arazisi, konutlar ve üzerinde bina yapılabilecek arsalar oluşturabilir.
İrat senedi, kişisel borç doğurmaz ve borcun sebebini de göstermez.
I-) Türk Kanunu Medenîsi:
B İRAT SENEDİ
I. Mahiyeti ve gayesi
Madde 817
İrat senedi, bir gayrimenkul üzerine gayrimenkul mükellefiyeti olarak tesis olunan bir alacaktır. İrat senediyle ancak zirai gayrimenkuller, evler ve üzerine bina inşa edilecek arsalar takyit olunabilir.
İrat senedi, şahsi bir borç tevlit etmez ve alacağın cihetini de ihtiva eylemez.
II-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 817 nci maddesini karşılamaktadır.
Maddeyle, kişisel nitelikte borç doğurmayan ve borç sebebinin açıklanması gerekmeyen irat senedinin, taşınmaz yükü şeklinde, sadece tarım arazileri ve konutlar üzerinde kurulabileceği düzenlenmektedir. Eski metindeki “gayrimenkul mükellefiyeti” yerine “taşınmaz yükü”, “ziraî gayrimenkul” yerine “tarım arazisi” ve “ev” yerine de “konut” sözcükleri kullanılmıştır. Bu taşınmaz rehninde taşınmaz maliki ile borçlu şahıs özdeştir, taşınmaz devir edildiğinde borç da yeni malike intikal edecektir.
Not: Gerekçede her ne kadar irat senedinin sadece tarım arazileri ve konutlar üzerinde kurulabileceği ifade edilse de, madde metninde irat senedinin güvencesini üzerinde bina yapılabilecek arsaların da oluşturabileceği belirtilmektedir.
III-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
B. Gült
I. Zweck und Gestalt
Art. 847
1 Durch die Gült wird eine Forderung als Grundlast auf ein Grundstück gelegt.
2 Sie kann nur auf landwirtschaftliche Grundstücke, Wohnhäuser und Baugebiet errichtet werden.
3 Die Forderung besteht ohne jede persönliche Haftbarkeit des Schuldners, und ein Schuldgrund wird nicht angeführt.
2-) CCS:
B. De la lettre de rente
I. But et nature
Art. 847
1 La lettre de rente est une créance constituée en charge foncière sur un immeuble.
2 Les immeubles ruraux, les maisons d’habitation et les terrains à bâtir peuvent seuls en être grevés.
3 La lettre de rente est exclusive de toute obligation personnelle et n’exprime pas la cause de la créance.
Not: İsviçre Medenî Kanunu’nun 847. maddesi 11.12.2009 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2012 itibariyle değişikliğe uğramıştır.