a. Kaydedilecek taşınmazlar
2. Taşınmazların kaydedilmesi
a. Kaydedilecek taşınmazlar
Madde 998 - Tapu siciline taşınmaz olarak şunlar kaydedilir:
1. Arazi,
2. Taşınmazlar üzerindeki bağımsız ve sürekli haklar,
3. Kat mülkiyetine konu olan bağımsız bölümler.
Arazinin tapu siciline kaydı, özel kanun hükümlerine tâbidir.
Bağımsız ve sürekli hakların kaydedilmesi için gerekli koşullar ve usul “Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikle”1 belirlenir. Süreklilik koşulunun gerçekleşmesi için hakkın süresiz veya en az otuz yıl süreli olması gerekir.
Kat mülkiyetine konu olan bağımsız bölümlerin taşınmaz olarak kaydı, özel kanun hükümlerine tâbidir.
I-) Türk Kanunu Medenîsi:
2– Kayıt
a) Mukayyet gayrimenkuller
Madde 911
Aşağıdakiler tapu sicilline gayrimenkul olarak kaydedilir:
1- Arazi.
2- Gayrimenkul üzerinde müstakil ve daimî olmak üzere müesses haklar.
3- Madenler.
Müstakil ve daimî hakların nasıl kaydolunacağı nizamnamei mahsus ile muayyendir.
II-) Madde Gerekçesi:
Yürürlükteki Kanunun 911 inci maddesini karşılamaktadır.
Yürürlükteki madde, tapu siciline “gayrimenkul” olarak kaydedilecekler arasında “madenler”i öngörmektedir. Ülkemizde madenler 6309 sayılı Maden Kanunu ile özel mülkiyet konusu olmaktan çıkarılmış ve Medenî Kanun dışında ayrı bir rejime tâbi tutulmuştur. Bu nedenle maddede madenlere yer verilmemiştir. Buna karşılık 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu, kat mülkiyeti kütüğünde ayrı sayfalara kaydedilmesini ve böylelikle ayrı sayfaya kaydedilen her bağımsız bölümün ayrı bir taşınmaz niteliğini kazanmasını kabul etmiş bulunmaktadır. (Kat Mülkiyeti Kanunu, m.13/f.4). Bu nedenle maddede, tapu siciline taşınmaz olarak kaydedilecekler arasında “kat mülkiyetine konu olan bağımsız bölümler” de alınmış son fıkra bunların taşınmaz olarak kaydedilmesinin kat mülkiyetini düzenleyen özel kanuna tâbi olacağını belirtmektedir.
Üçüncü fıkrada bağımsız ve sürekli hakların taşınmaz olarak kaydedilmesi için süreklilik şartının ne zaman gerçekleşmiş sayılacağı belirtilmiştir. İsviçre’de bu konu Tapu Sicili Tüzüğünde düzenlenmiştir2. Ülkemizde Tapu Sicili Tüzüğüne bu kaydın konulması ihmal edilmiş, ancak 3678 sayılı Kanunla yürürlükteki Kanunun 751 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan değişiklik sonucu, üst hakkının, en az yirmi yıl için tesis edilmişse sürekli sayılacağı, hükme bağlanmıştır. Konunun bütün bağımsız ve sürekli haklar bakımından uygulanabilecek genel bir hükümle düzenlenmesi ve bu hükümde sürenin kaynak Kanunda olduğu gibi otuz yıl olarak belirlenmesi uygun görülmüştür.
III-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
2. Aufnahme
a. Gegenstand
Art. 943
1 Als Grundstücke werden in das Grundbuch aufgenommen:
1. die Liegenschaften;
2. die selbständigen und dauernden Rechte an Grundstücken;
3. die Bergwerke;
4. die Miteigentumsanteile an Grundstücken.
2 Über die Voraussetzungen und über die Art der Aufnahme der selbständigen und dauernden Rechte, der Bergwerke und der Miteigentumsanteile an Grundstücken setzt eine Verordnung des Bundesrates das Nähere fest.
2-) CCS:
2. Immatriculation
a. Immeubles immatriculés
Art. 943
1 Sont immatriculés comme immeubles au registre foncier:
1. Les biens-fonds;
2. Les droits distincts et permanents sur des immeubles;
3. Les mines;
4. Les parts de copropriété d’un immeuble.
2 Les conditions et le mode d’immatriculation des droits distincts et permanents, des mines et des parts de copropriété sur des immeubles sont déterminés par une ordonnance du Conseil fédéral.
1 Hükmün 3. fıkrasında yer alan “…tüzükle…” şeklindeki ibare, 02.07.2018 tarihli ve 700 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 139. Maddesinin i bendi gereğince “…Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikle…” şeklinde değiştirilmiştir (RG. 07.07.2018; S: 30471-2. Mükerrer).
2 Bu konuda İsviçre Medenî Kanunu’nun 655. maddesine 11.12.2009 tarihli Federal Kanun ile 01.01.2012 itibariyle 3. bir fıkra eklenmiştir. Bu hususta bkz. TMK.m.704.