2. Törenin şekli
2. Törenin şekli
Madde 142 - Evlendirme memuru, evleneceklerden her birine birbiriyle evlenmek isteyip istemediklerini sorar. Evlenme, tarafların olumlu sözlü cevaplarını verdikleri anda oluşur. Memur, evlenmenin tarafların karşılıklı rızası ile kanuna uygun olarak yapılmış olduğunu açıklar.
I-) Yargı Kararları:
1-) YİBK, T: 14.06.1965, E: 1965/3, K:1965/3:
“… Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 9/11/1964 gün ve 438/D-1-453 sayılı ilâmında; evlenme akdinin geçerli olarak meydana gelebilmesi için evlenecek kişilerin sadece irade bildirimlerini (Beyanlarını) yetkili memur önünde açıklamaları yeterli olmayıp memurun da, sorularına karşı aldığı olumlu bildirimleri evlendirme defterine yazdıktan sonra akdin doğuşunu sağlamak için kendi iradesini açıklaması ve akdi tamamlama bakımından da defteri imzalaması şart olup bunun yapılmamış olması halinde akdin geçerli bulunamayacağı görüşü benimsenmiştir.
Yargıtay İkinci Hukuk Dairesinin 29/5/1936 gün ve 2081-2936 sayılı, 19/7/1940 gün ve 982-2727 sayılı ve 19/1/1943 gün ve 1515-243 sayılı ilâmlarında evlenmenin geçerli olabilmesi için tarafların evlenme memuru önünde rızalarını bildirmeleri yeterli olup bu halin deftere yazılarak imza altına alınması gibi yönlerin sadece şekle ait merasimden ibaret olduğu ve bunun yapılmaması ile Medenî Yasanın 105, 109 ve 123 üncü maddeleri hükmünce akdedilmiş bulunan evlenmenin tamamlanmasına engel olamayacağından dolayı akdin feshine hükmolunamayacağı açıklanmıştır. …
Evlenme akdinin geçerli olarak meydana gelmesi için evlenecek kişilerin yetkili memur (yani köylerde sadece muhtar ve kentlerde belediye başkanı veya görevlendireceği evlendirme memuru) önünde bu amaca uygun irade bildiriminde bulunmalarının yeterli olduğuna … karar verildi.” (RG. 15.07.1965; S: 12049).
2-) YİBK, T: 13.12.1985, E: 1985/4, K: 1985/9:
“… Yasa kurallarına uygun hareket edildiği inancı içinde köy muhtarı huzurunda yapılan evlenme akitlerinin, muhtarın kendi görev alanı dışında yapılmış olsa bile geçerli sayılacağına … karar verildi.” (RG. 09.01.1986; S: 18983).
3-) Y. 2. HD, T: 30.11.2006, E: 2006/8409, K: 2006/16681:
Bkz. madde 141.
4-) Y. 2. HD, T: 13.01.2004, E: 2003/16618, K:2004/183:
“... Toplanan delillerden; evlendirme işleminin 01.07.1998 tarihinde, Bingöl İ... Köyü muhtarlığınca yapıldığı ve kocanın bu evlendirme işlemine katılmadığı, Şükrü yerine babası Ahmet’in iştirak edip tutanağı imzaladığı anlaşılmaktadır. Bu açıklama karşısında evlenme yok hükmündedir. …”
5-) Y. 2. HD, T: 09.11.1983, E: 1982/8456, K: 1983/8390:
“… tarafların ayrı ayrı zamanlarda evlenme defterini imzaladıkları ve az önce belirtildiği gibi, birlikte iradelerini açıklamadıkları gerçekleşmiştir. Şu durumda evlenmenin varlığından söz edilemez. Yok sayılan (keenlemyekün) bir konuda hak düşürücü süreden bahsolunamaz. Buna rağmen sürenin geçtiği kabul edilerek davanın reddi doğru değildir. O halde ortada geçerli bir evlenme bulunmadığından nüfustaki evlilik kaydının iptali gerekir. …”
II-) Türk Kanunu Medenîsi:
2- Merasimin şekli
Madde 109
Evlendirmeye memur olanlar evleneceklerden her birine, birbiriyle evlenmek isteyip istemediklerini sorar; muvafakat cevapları üzerine evlenmenin her ikisinin rızasiyle kanunen akdedilmiş olduğunu beyan eder.
III-) Madde Gerekçesi:
Madde yürürlükteki Kanunun 109 uncu maddesinden sadeleştirilerek aynen alınmıştır.
IV-) Kaynak İsviçre Medenî Kanunu:
1-) ZGB:
II. Form
Art. 102
1 Die Trauung ist öffentlich und findet in Anwesenheit von zwei mündigen und urteilsfähigen Zeuginnen oder Zeugen statt.
2 Die Zivilstandsbeamtin oder der Zivilstandsbeamte richtet an die Braut und an den Bräutigam einzeln die Frage, ob sie miteinander die Ehe eingehen wollen.
3 Bejahen die Verlobten die Frage, wird die Ehe durch ihre beidseitige Zustimmung als geschlossen erklärt.
2-) CCS:
II. Forme
Art. 102
1 Le mariage est célébré publiquement, en présence de deux témoins majeurs et capables de discernement.
2 L’officier de l’état civil demande séparément à la fiancée et au fiancé s’ils veulent s’unir par les liens du mariage.
3 Lorsque les fiancés ont répondu par l’affirmative, ils sont déclarés unis par les liens du mariage, en vertu de leur consentement mutuel.
Not: Türk Medenî Kanunu’nun 142. maddesi, İsviçre Medenî Kanunu’nun 102. maddesinin 2. ve 3. fıkrasına tekabül etmektedir.